Патува(в)ме и Ќе патувамe!

Посветено на сите луѓе кои ги среќавам на патувањата низ светот.

Како човек кој не може да издржи повеќе од неколку месеци без да отпатува на ново место надвор од границите на својата држава, тотално неподготвена ме фати пандемијата од Ковид-19, планирajќи патување во Мароко, Малдиви, Мексико… Секако, никој на планетава не веруваше дека вирусот кој ја зафати Кина, ќе се рашири насекаде низ светот и ќе биде со толкави фатални последици, со затворени граници и лимитирани движења.

Мароко, Малдиви и Мексико останаа непречкртани во мојот планер за 2020 година. Но, среќна сум што сме здрави и живи, јас и сите блиски околу мене. А, патувањата – Патував(ме) и повторно ќе патувам(е)!

Овој текст не е за одредена дестинација, туку за луѓето кои ги сретнував и запознавав на разни места во светот, за моменти од патувањата кои ми недостасуваат во ова време – невреме.

Различни култури, различни религии, различна боја на кожа, но сепак сите едно исто – луѓе на оваа планета:

 Бедуинот во Пустината Вади Рум

Пустина не си доживеал како што треба, ако не седнеш на чај со бедуини. Чајот е највкусниот дел од патешествието низ пустината Вади Рум, иако се пие топол на над 40°С. Нашиот домаќин бедуин е ситен, постар човек кој и не знае добро англиски јазик, па повеќе се разбираме со мимики, отколку со зборови. Нè послужува со чај во традиционални стаклени чашки за чај, а млазот на чајот го истура од чајникот кој е повеќе од 50 сантиметри оддалечен од чашката. Тоа е една од тајните за вкусот на чајот, бидејќи така ставен во чаша поприма повеќе воздух и добива подобар вкус. И, навистина чајот е превкусен. Иако е еден од најјаките чаеви кои некогаш сум ги пробала, сепак испив две чашки чај, со што ја згаснав мојата жед, а воедно и го испочитував домаќинот. Не премногу долгото време кое го имаме да го поминеме во бедуинскиот шатор, го користиме за растегнување на миндракот, целата атмосфера тука е како времето да застанало. Бедуинот среќен за посетата ни покажува пушка која ни тврди дека е од времето на Лоренс од Арабија, ако не и негова. Се гледа дека е горд на своето потекло и е многу возбуден додека ни покажува дека оваа пушка, иако е празна, сè уште е функционална.

Ана од Хавана

Патувавме од Варадеро до Хавана во олдтајмер од 50-тите години, со возач и туристички водич – Ана, која требаше да ни ги покаже и раскаже сите убави и помалку убави работи во Хавана. Ана – девојка во рани 30ти години со тетоважа на раката од серијата Friends, Ана – туристички водич која никогаш не излегла надвор од Куба, каква иронија. Ана која ги носи туристите во La Bodeguita del Medio, а не може да си дозволи да испие Мохито, бидејќи за нивниот стандард е прескапа цената на една  чаша од најпознатото Мохито во светот – 5 долари… Просечна плата во Куба изнесува околу 30-40 американски долари. Секако дека ја почастивме Мохито и наздравивме “Viva La Cuba”! Се интересираше каде е Македонија, како се живее тука, дали може да дојде, колку чини авионска карта и се израдува кога и’ реков дека не и’ потребна виза. Се уште нема дојдено кај нас, но ако некогаш успее да дојде – нема дилема дека ќе се потрудиме да бидеме добри домаќини.

Зулу и печени гасеници во Јужна Африка

Дали тајната за вакви згодни тела лежи во генетика или и во исхраната со печени гасеници? – Се прашував поминувајќи еден ден со племето Зулу во Африка. Неговата понуда за печена гасеница ја прифатив не многу воодушевена и пробав сосема мало парченце… имаше вкус на пепел. 🙂

Девоjката од плажата во Акаба

Седната на брегот на Црвеното море, печејќи се на летното сонце на плажата на хотелот каде што бев сместена, неочекувано ми се приближи малку помлада девојка од мене. Очекував дека ќе ми понуди нешто да ми продаде, но на англиски ми започна муабет со реченица “You are very beautiful” ( Многу си убава). И’ се заблагодарив на неочекуваниот комплимент и и’ возвратив дека и таа е многу убава, на што срамежливо се насмеа. Беше облечена од глава до пети на 40 степени и плус забрадена, почитувајќи ги правилата кои и’ ги наметнува религијата, но сепак дошла малку да поседи на плажата. Ми раскажа дека аплицирала да се запише на универзитет во Америка (Јордан е проамерикански ориентирана држава) и дека одвај чекаше да замине, па сакала со некого да си поразговара на англиски јазик.

Али од Сирија

Али е од Сирија и работи за туристичка агенција која организира дневни тури во Дубаи и Абу Даби. Го запознавме додека не’ возеше низ дините на Сахара во Дубаи, а за својот живот таму и фамилијата која ја оставил во Сирија ни раскажа наредниот ден додека не’ возеше со 200 км/h во бордо Хамер од Дубаи кон Абу Даби. Со солзи во очите и грч во гласот ни раскажа како целата фамилија му е во Сирија, каде тие се малцинство – Шиити, а неговиот брат бил убиен од страна на Суните и како сака и се надева дека еден ден ќе успее татко му и останатиот дел од семејство да ги донесе во Дубаи.

Фудбалски фан на Бали

Налетавме на вистински фудбалски фан  на Бали, младо момче кое откако не’ праша од каде сме и кога слушна Македонија, весело извика : ”Пандев, Несторовски!” со што стана првиот и единствен жител на Бали кој знаеше барем малку за нашата мала земја.

Малата продавачка Ранија сред уранитите во Петра

Ја напуштам ризницата во Петра, патот нè води накај остатоци од гробници и прескокнувајќи по неколку скалички на жешкото сонце, од нигде никаде изникна импровизирана тезга за сувенири. Застанувам заради љубопитност, а пред мене се појавува девојче – типично бедуинче од околу 10 години. Одлучувам да ги разгледам сувенирите и да се информирам за цените и најверојатно да купам некоја ситница затоа што немам срце само да ѝ завртам грб и да си отидам, како што, претпоставувам, прават повеќето од туристите кога ќе налетаат на оваа тезга. Спонтано, на англиски јазик ми прозборува и ми кажува дека се вика Ранија. Забележувам дека го носи името на јорданската кралица и ѝ кажувам дека е убава како кралицата, на што искрено, детски се насмевнува. Потоа, заедно одбираме сувенири кои ќе ги купам и опишувајќи ми ја можноста на камената желка-сувенир да ја менува бојата кога ќе дојде во допир со вода, ми вели да си одберам еден магнет како подарок од неа. Toj ден, после сите возбудливи моменти во Петра, Ранија ми го доисполни срцето и веднаш се поврзавме. Можеби не оди во училиште и продавајќи сувенири му помага на семејството да преживее, но не сите работи се учат на училиште.

Тајландска Нова Година

Во април на островот Ко Самуи во Тајланд дочекав Тајландска Нова Година. Не се дочекува бурно на полноќ, туку прославите траат од 13 – 15 април и секој минувач на улица се прска со вода и премачкува со бела пудра од страна на жителите на околните куќи, при што ова преминува во најверојатно најголема борба со вода во светот. Тајланѓаните веруваат дека водата го пере лошото и носи среќа во новата година. Не’ накитија со венчиња од свежо цвеќе и со музика и традиционална игра се движевме по уличките низ островот, завршувајќи ја прославата на шанк од бар на плажата, каде секојдневно насмеан со коктели не’ дочекуваше сопственикот на барот.

Ергенот на Сан Марко

Плоштадот Сан Марко во Венеција скоро никогаш не е празен, па таму може да налетате на луѓе од целиот свет. Може и да ви изрецитираат песна, ако се расположено друштво на ергенска вечер, каде идниот младоженец е приморан да извршува задачи кои му ги задава неговото друштво:

Таксистот од Мароко и стариот брачен пар – на пат кон Валенсија

Три другарки слетавме во Барселона во време кога аеродромот беше блокиран од протестирачи за осамостојување на Каталонија. Пред полноќ, заглавени во гужва пред аеродромската зграда, до која не може да стигне ниту автобус, ниту такси, а ние треба да фатиме воз за Валенсија. Доцна во ноќта метрото го пуштија во употреба, па дел со метро, дел пешки – стигнавме до автобуската станица за да сфатиме дека за Валенсија немаме превоз до следниот ден до 19 часот. Безнадежни, веќе бевме уверени дека ноќта ќе треба да ја поминеме на клупа на станицата, бидејќи целиот град беше празен со полициски час. Гледајќи не’ додека го разгледуваме возниот ред, ни се приближи еден човек и ни понуди такси превоз, со кого за 4 – 4 ипол часа би стигнале до Валенсија. Се двоумевме, но сепак се решивме да се качиме во таксито, откако во него влезе и еден постар брачен пар. Патувањето до Валенсија беше како сценарио за филм – возачот излезе многу фин човек, дојден да заработи како таксист во Барселона, додека фамилијата му е останата во Мароко. Не’ однесе буквално до вратата на хотелот во Валенсија, кој прилично тешко го пронајдовме.

А, постариот брачен пар беа приказна за себе – Колумбијка која живее во Валенсија и Турчин кој бил роден во Бугарија, но потоа со фамилијата протеран од таму и израснат во Германија. Со Колумбијката пробувавме да се разбереме на лош шпански јазик, бидејќи таа не зборуваше англиски, а со нејзиниот партнер разговаравме на мешавина од македонски и бугарски јазик. Во одреден момент, сред темниците по патот накај Валенсија, тој ни ја запеа “Битола, мој роден град”! Никоја од нас трите не очекуваше дека едно обично планирано возење од Барселона до Валенсија на крај ќе излезе вакво незаборавно доживување.

За жал, немам фотографии за спомен од сите овие спомнати луѓе и настани, но споменот живее во мене, понекогаш подобро е да се доживее моментот, отколку да се прекине за да се фотографира.

Ми недостасуваат и стресните ситуации при патувањата, од нив многу научив за себе и за луѓето околу мене и за местото во кое моментално сум се нашла. Доживеав да бидам нападната и ограбена на една од најпрометните улици во Порт Кантуи во Тунис, да бидам повикана на разглас на аеродром веднаш по слетување во Јоханесбург (среќа, беше заради изгубен багаж), да бидам проверувана за барутни честички на граница на Израел, да се возам во автобус без запалени светла сред ноќ во пустина во Египет – за да не’ биде лесна мета автобусот на терористички напад и уште многу други помалку и повеќе стресни ситуации без кои не може да помине едно патување.

Ќе завршам како што започнав – Патував(ме) и повторно ќе патувам(е)!

Како што пее нашиот Васил Гарванлиев:

“Патувам, патувам каде ноќта ми е топла, светла.

Да, патувам каде денот ми е долг и ведар.

Патувам, патувам со празен ранец – полна душа.

Да, патувам каде срце има мир и спокој.

Да, патувам каде јавето е исполнет сон.”

Се гледаме некаде низ светот!

Автор на текст, фотографии и видео: А. Петровска

©patokolusvetot.mk  Забрането преземање и копирање. Крадењето на авторски текстови е казниво со закон